Gezonde voeding en energie

Energie in je lijf heeft vooral te maken met voeding. Veel energie haal je namelijk uit je eten. Het ligt er dan wel aan, wat je eet. Van sommige voedingsstoffen krijg je meer energie dan van andere voedingsstoffen. Gemiddeld is de dagelijkse energiebehoefte voor jongens en meisjes van onze leeftijd (14-18 jaar):
Jongens: 2900 kcal
Meisjes: 2200 kcal
Het is belangrijk dat je aan deze dagelijkse energiebehoefte komt. Dat hoeft niet precies, want dat hangt ook van je lengte en gewicht af. Op deze site kun je een test doen met hoeveel jou dagelijkse energiebehoefte precies is, aan de hand van je lengte, gewicht en leeftijd. www.dietenlijst.nl/energiebehoefte/

 

            Als belangrijk hulpmiddel om gezond en gevarieerd te eten, is er de Schijf van Vijf. Deze schijf bestaat uit vijf vakken die laten zien hoe jij je lichaam gezond kunt houden en met wat voor producten je dat kunt doen. Bij de Schijf van Vijf zitten ook vijf regels.
1. Eet gevarieerd
2. Eet niet teveel en beweeg
3. Eet minder voldaan vet
4. Eet veel groente, fruit en brood
5. Eet veilig
Als je je aan deze regels houdt, eet je goed en blijf je gezond. Het beste is om elke dag uit elk vak van de Schijf van Vijf iets te eten. Zo zorg je ervoor dat je heel gevarieerd eet. Op de site van het Voedingscentrum (https://www.voedingscentrum.nl/nl/schijf-van-vijf/schijf.aspx) vind je meer informatie over de Schijf van Vijf en het gezond houden van je lichaam. Hieronder vindt je nog een uitgebreide beschrijving van alle vakken van de Schijf van Vijf.

 

Vak 1. Alle soorten groente en fruit behoren tot dit vak. Door dit te eten krijg je genoeg vitamine C, vitamine A, foliumzuur, vezels en kalium binnen. Je verkleint hierdoor de kans op hart- en vaatziekten en op kanker. Het helpt om je bloeddruk te verbeteren en groente en fruit bevatten ook nog eens weinig calorieën. Ook zitten er veel vezels in groente en fruit die je helpen om op gewicht te blijven, ze geven je een voldaan gevoel en zorgen voor een goede stoelgang.

 

Vak 2. Brood, granen, aardappelen, peulvruchten en graanproducten zoals rijst, pasta en couscous behoren tot vak 2. Deze producten helpen je om voedingsstoffen binnen te krijgen als: koolhydraten, eiwitten, vezels, vitamine B, calcium en ijzer. Koolhydraten zorgen voor voldoende energie in je lichaam. Ook deze vezels zorgen weer voor een goede stoelgang, een voldaan gevoel en ze helpen je om op gewicht te blijven.

 

Vak 3. Bij dit vak horen producten als zuivel, eieren, vlees, vis en vleesvervangers. Door producten uit dit vak te eten krijg je voldoende eiwitten, visvetzuren, ijzer, calcium en vitamine B binnen. Calcium helpt je om sterkere botten te krijgen. Eiwitten zijn onder andere belangrijk als bouwstoffen in de cellen in je lichaam en ze maken (spier)weefsel aan. IJzer zit in vlees en dat helpt je om bloedarmoede te voorkomen en het eten van vis verkleint de kans op hart- en vaatziekten.

 

Vak 4. Vet en olie behoren tot vak 4. Hierdoor krijg je voldoende vitamine A, D, E en essentiële vetzuren binnen. Vet geeft je lichaam energie en onverzadigd vet verkleint de kans op hart- en vaatziekten. Vitamine D is goed voor de cellen in je lichaam en belangrijk voor je botten. En als laatste is vitamine A goed voor je groei, de werking van je ogen, je weerstand en voor de aanmaak van je huid als je bijvoorbeeld gevallen bent.

 

Vak 5. Dranken behoren tot het laatste vak. Natuurlijk is het goed om veel te drinken. Je verliest veel vocht door urine en zweet en het is belangrijk om dat vocht weer aan te vullen met drinken om te voorkomen dat je uitdroogt. Ook wordt door het vocht je lichaamstemperatuur geregeld. Het vocht helpt ook met de opname van voedingsstoffen in je darmen en het is nodig voor de transport van voedingsstoffen in het bloed en voor het afvoeren van afvalstoffen met de urine. Het beste kun je water, koffie, melk en thee drinken zonder suiker en het liefst zo min mogelijk alcohol en frisdrank.


Op het plaatje van de Schijf van Vijf kun je ook zien hoeveel je ongeveer moet eten. Van sommige vakken moet je namelijk meer eten dan van andere vakken. Hoe groter het vak in de Schijf van Vijf, hoe meer je uit dat vak moet eten. Uit vak 4 eet je dus het minste, want dit vak is het kleinst. De vakken 1 en 2 zijn het grootst, hier moet je het meeste van eten.

 

Wat moeten we eten?

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor kinderen van 14 tot 18 jaar

200 gr (4 opscheplepels)
200 gr (2 stuks)
225 gr (4-5 opscheplepels)
6 sneetjes
100-125 gr
20 gr (1 plakje)
600 ml
15 gr (1 eetlepel)
30 gr (5 gr per sneetje)
1000-1500 ml (inclusief melk)

 

Hoeveel calorieën heb je nodig?

 
   
Vrouwen met een weinig actieve leefstijl  
   
 leeftijd  kcal
 1-3 jaar  1000
 4-8 jaar  1400
 9-13 jaar  2100
 14-18 jaar  2200
 19-30 jaar  2100
 31-50 jaar  2000
 51-70 jaar  1900
 >70  1600
   
Vrouwen met een actievere leefstijl  
   
 Leeftijd  kcal
 1-3 jaar  1100
 4-8 jaar  1500
 9-13 jaar  2300
 14-18 jaar  2500
 19-30 jaar  2400
 31-50 jaar  2300
 51-70 jaar  2100
 >70 jaar  1900
   
Zwangere vrouwen met weinig actieve leefstijl  
   
 leeftijd  kcal
 19-30 jaar  2400
 31-50 jaar  2300
   
Vrouwen die borstvoeding geven met weinig actieve leefstijl  
   
 leeftijd  kcal
 19-30 jaar  2600
 31-50 jaar  2500
   
Mannen met een weinig actieve leefstijl  
   
 Leeftijd  kcal
 1-3 jaar  1100
 4-8 jaar  1500
 9-13 jaar  2200
 14-18 jaar  2900
 19-30 jaar  2700
 31-50 jaar  2500
 51-70 jaar  2300
 >70 jaar  1900
   
Mannen met een actievere leefstijl  
   
 leeftijd  kcal
 1-3 jaar  1200
 4-8 jaar  1700
 9-13 jaar  2500
 14-18 jaar  3300
 19-30 jaar  3100
 31-50 jaar  2900
 51-70 jaar  2600
 >70  2200